Máy Hàn CO2/ MIG/ MAG: Phân Biệt, Các Lỗi & Cách Khắc Phục Leave a comment

Máy hàn CO2/MIG/MAG là thiết bị hàn hồ quang sử dụng khí bảo vệ và dây hàn tự động. Công nghệ này còn được gọi là GMAW (Gas Metal Arc Welding) với dây hàn dạng cuộn được cấp liên tục.

Trong ngành công nghiệp hàn hiện đại, máy hàn CO2/MIG/MAG chiếm 80% thị phần thiết bị hàn công nghiệp toàn cầu theo báo cáo của Hiệp hội Hàn Quốc tế (IWS) năm 2024. Với hiệu suất hàn cao, tốc độ hàn nhanh và khả năng tự động hóa lên đến 90%, các loại máy hàn này đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực từ công nghiệp ô tô, đóng tàu, xây dựng đến các ngành công nghiệp chế tạo khác.

Bài viết này sẽ phân tích chi tiết sự khác biệt giữa ba công nghệ hàn, từ đặc tính kỹ thuật đến ưu nhược điểm của từng loại. Đồng thời, cung cấp hướng dẫn toàn diện về cách khắc phục các lỗi thường gặp (bị rỗ khí, bị ngậm xỉ, bị nứt, không ngấu và bắn tóe quá nhiều) cùng quy trình bảo dưỡng chuẩn giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Hãy cùng Vegatec tìm hiểu chi tiết!

Tổng Quan Về Máy Hàn CO2/ MIG/ MAG

Máy hàn CO2/MIG/MAG là một phương pháp hàn hồ quang, trong đó nhiệt từ hồ quang điện giữa điện cực dây nóng chảy và vật hàn tạo ra sự liên kết kim loại. Dây điện cực được cấp tự động vào vùng hàn, đồng thời khí bảo vệ được sử dụng để ngăn chặn sự oxy hóa và nhiễm bẩn mối hàn.

Phương pháp hàn này nổi bật với khả năng hàn đa dạng các loại kim loại như thép, nhôm, và inox, cùng với tốc độ hàn nhanh, có thể đạt tới 250 cm/phút.

Phân Biệt Chi Tiết Máy Hàn MIG, MAG & CO2

3 điểm khác biệt chính giữa máy hàn MIG, MAG và CO2: loại khí bảo vệ, ứng dụng và chi phí vận hành. MIG sử dụng khí trơ phù hợp hàn nhôm, MAG dùng khí hoạt tính cho thép, CO2 có chi phí thấp nhưng chất lượng hàn kém hơn.

1. Máy hàn MIG (Metal Inert Gas)

Máy hàn MIG sử dụng khí trơ như Argon (Ar) hoặc Helium (He) để bảo vệ mối hàn. Khí trơ không tham gia vào phản ứng hóa học với kim loại nóng chảy, do đó phù hợp cho việc hàn các kim loại không đen như nhôm và hợp kim của nó, đồng thời ngăn chặn hiện tượng oxy hóa và tạo xỉ.

Ưu điểm:

• Mối hàn sạch, đẹp: Khí trơ giúp ngăn ngừa oxy hóa, tạo ra mối hàn sáng bóng, ít xỉ.
• Hàn được nhiều loại kim loại: Đặc biệt hiệu quả với nhôm, magie và các hợp kim không đen.
• Ít bắn tóe: Giảm thiểu lượng kim loại bắn ra ngoài vùng hàn, tiết kiệm vật liệu.

Nhược điểm:

• Chi phí khí cao: Khí Argon và Helium đắt hơn so với khí CO2.
• Kém hiệu quả với kim loại dày: Khí trơ có khả năng bảo vệ kém hơn khi hàn các vật liệu dày.

Ứng dụng:

• Hàn nhôm và hợp kim nhôm: Ứng dụng rộng rãi trong sản xuất ô tô, hàng không vũ trụ, và các sản phẩm gia dụng.
• Hàn inox: Sử dụng trong sản xuất thiết bị y tế, thực phẩm, và các sản phẩm yêu cầu độ sạch cao.

Theo Hiệp hội Hàn Việt Nam (2024), máy hàn MIG chiếm 35% thị phần trong ngành hàn nhôm.

2. Máy hàn MAG (Metal Active Gas)

Máy hàn MAG sử dụng khí hoạt tính như CO2 hoặc hỗn hợp Argon và CO2 để bảo vệ mối hàn. Khí hoạt tính tham gia vào phản ứng hóa học với kim loại nóng chảy, giúp cải thiện độ ngấu và độ bền của mối hàn, đặc biệt khi hàn thép cacbon và thép hợp kim thấp.

Ưu điểm:

• Giá thành khí rẻ: CO2 là loại khí bảo vệ có giá thành thấp nhất.
• Độ ngấu cao: Khí hoạt tính giúp tăng cường độ ngấu của mối hàn, phù hợp với vật liệu dày.
• Tốc độ hàn nhanh: Thích hợp cho sản xuất hàng loạt, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.

Nhược điểm:

• Mối hàn nhiều xỉ: Khí hoạt tính tạo ra nhiều xỉ hơn so với khí trơ, đòi hỏi công đoạn làm sạch sau hàn.
• Dễ bị bắn tóe: Lượng kim loại bắn ra ngoài vùng hàn nhiều hơn, gây lãng phí vật liệu và ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn.

Ứng dụng:

• Hàn thép cacbon và thép hợp kim thấp: Sử dụng rộng rãi trong xây dựng, sản xuất kết cấu thép, và chế tạo máy móc.
• Hàn ống dẫn dầu và khí: Đảm bảo tính kín khít và độ bền của hệ thống đường ống.

Kinh nghiệm hơn 10 năm của Vegatec cho thấy, hiệu suất hàn MAG cao hơn MIG 20% khi làm việc với thép.

3. Máy hàn CO2

Máy hàn CO2 thực chất là một dạng của máy hàn MAG, sử dụng 100% khí CO2 làm khí bảo vệ. Phương pháp này có ưu điểm là chi phí thấp và độ ngấu cao, nhưng cũng có nhược điểm là mối hàn dễ bị oxy hóa và bắn tóe nhiều.

Ưu điểm:

• Chi phí đầu tư thấp: Máy hàn CO2 có giá thành rẻ hơn so với máy hàn MIG và MAG sử dụng khí hỗn hợp.
• Độ ngấu sâu: Khí CO2 giúp tăng cường độ ngấu của mối hàn, phù hợp với vật liệu dày.
• Dễ vận hành: Máy hàn CO2 có cấu tạo đơn giản, dễ sử dụng và bảo trì.

Nhược điểm:

• Mối hàn giòn, dễ nứt: Khí CO2 có thể gây ra hiện tượng cacbon hóa mối hàn, làm giảm độ dẻo và tăng độ giòn.
• Bắn tóe nhiều: Lượng kim loại bắn ra ngoài vùng hàn lớn, gây lãng phí vật liệu và ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn.
• Khó hàn các vị trí khó: Do tính chất của khí CO2, việc hàn ở các vị trí trên cao hoặc góc khuất trở nên khó khăn hơn.

Ứng dụng:

• Hàn thép tấm dày: Sử dụng trong sản xuất vỏ tàu, bồn chứa, và các kết cấu thép lớn.
• Hàn kết cấu thép trong xây dựng: Tiết kiệm chi phí và đảm bảo độ bền của công trình.

Bảng so sánh máy hàn MIG, MAG và CO2:

Tính năng	Máy hàn MIG (khí trơ)	Máy hàn MAG (khí hoạt tính)	Máy hàn CO2 (100% CO2)
Khí bảo vệ	Argon, Helium	CO2, Argon + CO2	CO2
Vật liệu hàn	Nhôm, Inox	Thép cacbon, thép hợp kim thấp	Thép tấm dày
Độ ngấu	Thấp	Cao	Rất cao
Mối hàn	Sạch, đẹp	Nhiều xỉ	Giòn, dễ nứt
Bắn tóe	Ít	Nhiều	Rất nhiều
Chi phí	Cao	Trung bình	Thấp
Ứng dụng	Hàng không, y tế	Xây dựng, chế tạo máy	Đóng tàu, bồn chứa

Các Lỗi Nào Thường Gặp Khi Hàn CO2/ MIG/ MAG & Cách Khắc Phục?

Hàn CO2/MIG/MAG gặp phải 5 lỗi chính: rỗ khí, ngậm xỉ, nứt, không ngấu và bắn tóe quá nhiều. Từ kinh nghiệm của Vegatec, 85% lỗi hàn xuất phát từ 5 nguyên nhân này.

1. Mối hàn bị rỗ khí

Mối hàn bị rỗ khí là lỗi xảy ra khi bọt khí bị mắc kẹt trong kim loại hàn, tạo lỗ rỗng ảnh hưởng độ bền mối hàn.

Nguyên nhân:

• Khí bảo vệ không đủ: Lưu lượng khí quá thấp hoặc bị gió thổi bay.
• Bề mặt vật hàn bẩn: Dầu mỡ, rỉ sét, hoặc các chất ô nhiễm khác.
• Dây hàn bị ẩm: Hơi nước trong dây hàn tạo ra khí khi hàn.
• Điện áp hàn quá cao: Gây ra sự phân hủy khí bảo vệ.

Cách khắc phục:

• Tăng lưu lượng khí bảo vệ: Đảm bảo lưu lượng khí phù hợp với loại vật liệu và độ dày..
• Làm sạch bề mặt vật hàn: Loại bỏ dầu mỡ, rỉ sét, và các chất ô nhiễm bằng dung môi hoặc bàn chải thép.
• Sấy khô dây hàn: Sử dụng lò sấy hoặc bảo quản dây hàn ở nơi khô ráo.
• Điều chỉnh điện áp hàn: Giảm điện áp hàn để tránh sự phân hủy khí bảo vệ.

Theo tiêu chuẩn AWS D1.1-2020 (American Welding Society), mức độ rỗ khí chấp nhận không vượt quá 2% diện tích mối hàn.

2. Mối hàn bị ngậm xỉ

Mối hàn bị ngậm xỉ là khuyết tật khi tạp chất phi kim loại bị mắc kẹt trong mối hàn, giảm độ bền kết cấu.

Nguyên nhân:

• Góc hàn không đúng: Góc hàn quá lớn hoặc quá nhỏ.
• Tốc độ hàn quá nhanh: Xỉ không kịp nổi lên bề mặt mối hàn.
• Dòng điện hàn quá thấp: Không đủ nhiệt để làm tan chảy xỉ.
• Sử dụng dây hàn không phù hợp: Dây hàn có hàm lượng chất khử oxy thấp.

Cách khắc phục:

• Điều chỉnh góc hàn: Đảm bảo góc hàn phù hợp với loại mối hàn và vị trí hàn.
• Giảm tốc độ hàn: Cho phép xỉ có đủ thời gian để nổi lên bề mặt mối hàn.
• Tăng dòng điện hàn: Đảm bảo đủ nhiệt để làm tan chảy xỉ.
• Sử dụng dây hàn phù hợp: Chọn dây hàn có hàm lượng chất khử oxy cao hơn.

3. Mối hàn bị nứt

Mối hàn bị nứt là một loại khuyết tật phổ biến trong quá trình hàn, xảy ra khi kim loại ở mối hàn hoặc vùng ảnh hưởng nhiệt (HAZ) bị tách ra. Vết nứt có thể có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, và thường xuất hiện khi kim loại nguội đi và co lại.

Nguyên nhân:

• Vật liệu hàn có hàm lượng cacbon cao: Thép có hàm lượng cacbon trên 0.4% dễ bị nứt khi hàn.
• Tốc độ nguội quá nhanh: Gây ra ứng suất dư trong mối hàn.
• Không gia nhiệt trước khi hàn: Đặc biệt quan trọng khi hàn vật liệu dày.
• Sử dụng khí bảo vệ không phù hợp: Khí CO2 có thể gây ra hiện tượng cacbon hóa mối hàn.

Cách khắc phục:

• Sử dụng vật liệu hàn có hàm lượng cacbon thấp hơn: Chọn loại thép có hàm lượng cacbon dưới 0.25%.
• Giảm tốc độ nguội: Sử dụng phương pháp hàn nhiều lớp hoặc ủ nhiệt sau khi hàn.
• Gia nhiệt trước khi hàn: Nâng nhiệt độ vật hàn lên khoảng 150-200°C trước khi hàn.
• Sử dụng khí bảo vệ hỗn hợp: Trộn khí Argon với CO2 để giảm thiểu hiện tượng cacbon hóa.

4. Mối hàn không ngấu

Mối hàn không ngấu (hay còn gọi là thiếu ngấu) là một dạng khuyết tật thường gặp trong kỹ thuật hàn, xảy ra khi kim loại nóng chảy của mối hàn không liên kết hoàn toàn với kim loại nền hoặc các lớp hàn trước đó.

Nguyên nhân:

• Dòng điện hàn quá thấp: Không đủ nhiệt để làm tan chảy vật liệu cơ bản.
• Tốc độ hàn quá nhanh: Nhiệt không đủ để làm nóng chảy vật liệu.
• Khoảng cách giữa mỏ hàn và vật hàn quá lớn: Làm giảm hiệu quả truyền nhiệt.
• Bề mặt vật hàn bẩn: Dầu mỡ, rỉ sét, hoặc các chất ô nhiễm khác.

Cách khắc phục:

• Tăng dòng điện hàn: Đảm bảo đủ nhiệt để làm tan chảy vật liệu cơ bản.
• Giảm tốc độ hàn: Cho phép nhiệt có đủ thời gian để làm nóng chảy vật liệu.
• Giảm khoảng cách giữa mỏ hàn và vật hàn: Đảm bảo khoảng cách khoảng 1-2mm.
• Làm sạch bề mặt vật hàn: Loại bỏ dầu mỡ, rỉ sét, và các chất ô nhiễm.

5. Bắn tóe quá nhiều

Bắn tóe quá mức là tình trạng hạt kim loại nóng chảy văng ra khỏi vũng hàn với tần suất trên 15-20 hạt/giây, làm giảm hiệu quả sử dụng dây hàn.

Nguyên nhân:

• Điện áp hàn quá cao: Gây ra sự phóng điện không ổn định.
• Dòng điện hàn quá thấp: Không đủ nhiệt để làm tan chảy kim loại một cách ổn định.
• Sử dụng khí bảo vệ không phù hợp: Khí CO2 gây ra nhiều bắn tóe hơn so với khí Argon.
• Dây hàn bị nhiễm bẩn: Dầu mỡ, rỉ sét, hoặc các chất ô nhiễm khác.

Cách khắc phục:

• Điều chỉnh điện áp hàn: Giảm điện áp hàn để ổn định hồ quang.
• Tăng dòng điện hàn: Đảm bảo đủ nhiệt để làm tan chảy kim loại một cách ổn định.
• Sử dụng khí bảo vệ hỗn hợp: Trộn khí Argon với CO2 để giảm thiểu bắn tóe.
• Làm sạch dây hàn: Loại bỏ dầu mỡ, rỉ sét, và các chất ô nhiễm trên dây hàn.

Bảo Dưỡng Máy Hàn CO2/ MIG/ MAG Đúng Cách Như Thế Nào?

Bảo dưỡng máy hàn CO2/MIG/MAG đúng cách bao gồm 4 bước chính: vệ sinh thường xuyên, thay thế linh kiện hao mòn, bảo quản đúng cách và sử dụng khí bảo vệ chất lượng cao. Việc thực hiện đúng quy trình này có thể kéo dài tuổi thọ máy hàn lên đến 25-30% và giảm 40% chi phí sửa chữa theo nghiên cứu của Viện Hàn Quốc tế (IIW) năm 2024.

1. Vệ sinh máy hàn thường xuyên

Vệ sinh máy hàn bằng cách lau chùi bụi bẩn, vệ sinh mỏ hàn và kiểm tra/ làm sạch bộ cấp dẫn.

• Lau chùi bụi bẩn: Sử dụng khăn khô hoặc máy hút bụi để làm sạch bụi bẩn bám trên vỏ máy, bảng điều khiển, và các bộ phận bên trong.
• Vệ sinh mỏ hàn: Tháo rời các bộ phận của mỏ hàn như chụp khí, bép hàn, và ống dẫn dây để làm sạch xỉ hàn và bụi bẩn. Sử dụng dung dịch vệ sinh chuyên dụng để loại bỏ các chất bẩn cứng đầu.
• Kiểm tra và làm sạch bộ cấp dây: Đảm bảo bộ cấp dây hoạt động trơn tru bằng cách làm sạch các bánh răng và con lăn. Bôi trơn các bộ phận chuyển động để giảm ma sát và tiếng ồn.

2. Kiểm tra và thay thế các bộ phận hao mòn định kỳ

Kiểm tra và thay thế các bộ phận hao mòn định kỳ như bép hàn, chụp khí, ống dẫn dây và dây mát.

• Bép hàn: Bép hàn mòn làm giảm 30-40% chất lượng mối hàn và tăng 50% tỷ lệ bắn tóe kim loại theo nghiên cứu của Hiệp hội Hàn Việt Nam năm 2023.
• Chụp khí: Kiểm tra chụp khí xem có bị nứt vỡ hoặc biến dạng không. Chụp khí hỏng sẽ làm giảm hiệu quả bảo vệ khí và gây ra rỗ khí trong mối hàn.
• Ống dẫn dây: Thay thế ống dẫn dây khi bị mòn hoặc xoắn. Ống dẫn dây mòn sẽ làm cản trở quá trình cấp dây và gây ra hiện tượng giật cục.
• Dây mát: Kiểm tra dây mát xem có bị đứt hoặc lỏng không. Dây mát hỏng sẽ làm giảm hiệu quả hàn và gây nguy hiểm cho người sử dụng.

3. Bảo quản máy hàn ở nơi khô ráo, thoáng mát

Bảo quản máy hàn bằng cách tránh ẩm ướt, tránh ánh nắng trực tiếp và che chắn cẩn thận khi không sử dụng.

• Tránh ẩm ướt: Đặt máy hàn ở nơi khô ráo, thoáng mát để tránh bị ẩm ướt. Độ ẩm trên 70% có thể gây chập điện và làm hỏng các bộ phận điện tử. Theo kinh nghiệm hơn 10 năm của Vegatec, duy trì độ ẩm dưới 60% để bảo vệ máy tối ưu.
• Tránh ánh nắng trực tiếp: Ánh nắng trực tiếp có thể làm nóng máy và gây ra các vấn đề về hiệu suất.
• Che chắn khi không sử dụng: Sử dụng bạt che hoặc túi đựng để bảo vệ máy khỏi bụi bẩn và các tác động từ môi trường.

4. Sử dụng khí bảo vệ chất lượng tốt

Sử dụng khí bảo vệ bằng cách chọn khí bảo vệ phù hợp, kiểm tra van và ống dẫn khí, sử dụng bộ lọc khí chất lượng.

• Chọn khí bảo vệ phù hợp: Sử dụng loại khí bảo vệ phù hợp với vật liệu hàn và quy trình hàn. Khí bảo vệ kém chất lượng có thể gây ra rỗ khí, ngậm xỉ, và các khuyết tật khác trong mối hàn.
• Kiểm tra van và ống dẫn khí: Đảm bảo van và ống dẫn khí không bị rò rỉ. Rò rỉ khí sẽ làm giảm hiệu quả bảo vệ và gây lãng phí.
• Sử dụng bộ lọc khí: Lắp đặt bộ lọc khí để loại bỏ các tạp chất và hơi ẩm trong khí bảo vệ.

Những câu hỏi thường gặp về máy hàn CO2/ MIG/ MAG

1. Có những loại mỏ hàn CO2/ MIG/ MAG nào khác nhau?

Có hai loại mỏ hàn chính: mỏ hàn làm mát bằng khí và mỏ hàn làm mát bằng nước.

• Mỏ hàn làm mát bằng khí thích hợp cho các ứng dụng hàn nhẹ và trung bình.
• Mỏ hàn làm mát bằng nước được sử dụng cho các ứng dụng hàn nặng và liên tục.

2. Máy hàn CO2/ MIG/ MAG có thể hàn được ở những vị trí nào?

Máy hàn CO2/MIG/MAG có thể hàn được ở nhiều vị trí khác nhau, bao gồm vị trí bằng, vị trí ngang, vị trí đứng, và vị trí trần. Tuy nhiên, việc hàn ở các vị trí khó như vị trí trần đòi hỏi kỹ năng và kinh nghiệm cao.

3. Làm thế nào để giảm thiểu bắn tóe khi hàn CO2/ MIG/ MAG?

Để giảm thiểu bắn tóe, bạn có thể:

• Điều chỉnh điện áp và dòng điện hàn.
• Sử dụng khí bảo vệ hỗn hợp (Argon + CO2).
• Làm sạch bề mặt vật hàn
• Sử dụng dây hàn chất lượng cao.

4. Máy hàn CO2/ MIG/ MAG có thể được sử dụng để hàn tự động hóa không?

Có, máy hàn CO2/MIG/MAG có thể được sử dụng để hàn tự động hóa. Các hệ thống hàn tự động thường được trang bị robot hoặc các thiết bị điều khiển số để đảm bảo độ chính xác và hiệu quả cao.

5. Yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn CO2/ MIG/ MAG?

Chất lượng mối hàn CO2/MIG/MAG bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm:

• Loại khí bảo vệ.
• Dòng điện hàn.
• Điện áp hàn.
• Tốc độ hàn.
• Góc hàn.
• Kỹ năng của người thợ hàn.

6. Có những phụ kiện nào cần thiết khi sử dụng máy hàn CO2/ MIG/ MAG?

Các phụ kiện cần thiết bao gồm mỏ hàn, dây hàn, khí bảo vệ, bộ điều chỉnh khí, mặt nạ hàn, găng tay hàn, và quần áo bảo hộ. Xem thêm bài viết: 9 Đồ dùng bảo hộ lao động cho thợ hàn cắt cơ khí.

7. Tiêu chuẩn an toàn nào cần tuân thủ khi sử dụng máy hàn CO2/ MIG/ MAG?

Khi sử dụng máy hàn CO2/MIG/MAG, cần tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn sau:

• Sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân.
• Đảm bảo thông gió tốt.
• Tránh hàn gần vật liệu dễ cháy.

8. Mua máy hàn CO2/ MIG/ MAG ở đâu uy tín, giá tốt tại HCM?

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để mua máy hàn CO2/MIG/MAG tại TP.HCM, Vegatec là một lựa chọn đáng cân nhắc. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực cung cấp thiết bị hàn cắt, Vegatec tự hào mang đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng cao và dịch vụ hỗ trợ tận tâm.

Tại sao lại chọn Vegatec?

• Sản phẩm đa dạng: Vegatec cung cấp một loạt các dòng như: máy hàn CO2/MMA Inverter SKR500DR, máy hàn CO2/Mag YD 600KH2 | Panasonic, máy hàn MIG/ MAG MAXI 255M, máy hàn MIG/MAG – DIGISTAR 250…
• Chất lượng đảm bảo.
• Đội ngũ tư vấn nhiệt tình.
• Giá cả cạnh tranh.
• Dịch vụ hậu mãi chu đáo.

Với những ưu điểm trên, Vegatec tự tin là địa chỉ tin cậy cho các khách hàng có nhu cầu mua máy hàn CO2/MIG/MAG tại TP.HCM và các tỉnh thành lân cận.

Liên hệ ngay Vegatec để được tư vấn – báo giá tốt nhất!