Hướng Dẫn Chọn Máy Hàn Phù Hợp Với Nhu Cầu Leave a comment

Máy hàn là một thiết bị điện được sử dụng để kết nối hai vật liệu lại với nhau, chủ yếu là các loại kim loại, thông qua quá trình làm nóng chảy và kết dính.

Việc sử dụng máy hàn phù hợp không chỉ cải thiện chất lượng của mối hàn và hiệu suất làm việc mà còn giúp giảm chi phí hàn và đảm bảo an toàn cho người lao động.

Theo thống kê từ Hiệp hội Công nghiệp Hàn Thế giới (IIW), đến năm 2023, thị trường máy hàn toàn cầu đã đạt giá trị 7.8 tỷ USD với hơn 20 loại máy hàn khác nhau, từ máy hàn que đơn giản đến các hệ thống hàn tự động phức tạp.

Để chọn được máy hàn phù hợp, quan trọng hơn hết là cần xem xét kỹ mục đích sử dụng, đặc tính của vật liệu cần hàn, nguồn điện, điều kiện làm việc và khả năng tài chính. Ngoài ra, cần chú ý các thông số máy hàn liên quan tới phương pháp hàn, chu kỳ tải, đường kính dây hàn, điện cực, công suất và nhiều yếu tố khác.

Cùng tìm hiểu chi tiết về cách lựa chọn máy hàn phù hợp nhất với nhu cầu qua bài viết sau nhé!

Tổng Quan Về Máy Hàn

Máy hàn là thiết bị dùng để nối các chi tiết kim loại lại với nhau bằng cách sử dụng nhiệt năng hoặc áp lực.

Quá trình hàn làm nóng chảy hai bề mặt kim loại cần nối, sau đó cho chúng tiếp xúc và nguội lại, tạo thành một liên kết bền vững. Các phương pháp hàn phổ biến bao gồm hàn khí, hàn que, hàn MIG, hàn TIG, hàn MAG.

Máy hàn đóng vai trò thiết yếu trong nhiều ngành công nghiệp:

• Trong sản xuất công nghiệp, máy hàn được sử dụng để chế tạo các kết cấu thép, đường ống, bình chịu áp lực và linh kiện máy móc.
• Trong xây dựng, máy hàn là công cụ chính để lắp ghép và sửa chữa các kết cấu thép như nhà xưởng, cầu, tháp truyền tải điện.
• Đối với sửa chữa và bảo dưỡng, máy hàn giúp phục hồi các chi tiết bị hư hỏng, gia cố kết cấu và kéo dài tuổi thọ của thiết bị.

Tầm Quan Trọng Của Việc Lựa Chọn Máy Hàn Phù Hợp

Sử dụng máy hàn phù hợp không chỉ nâng cao chất lượng mối hàn, hiệu suất làm việc mà còn giúp tiết kiệm chi phí hàn, đảm bảo an toàn cho người lao động.

1. Đảm bảo chất lượng mối hàn

Máy hàn phù hợp sẽ tạo ra các mối hàn đều, đẹp, có độ bền cao và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật như:

• Tiêu chuẩn AWS (American Welding Society).
• Tiêu chuẩn ISO 9001 về hệ thống quản lý chất lượng.
• Tiêu chuẩn ASME (American Society of Mechanical Engineers).

Ví dụ: Khi hàn đường ống dẫn dầu, việc sử dụng máy hàn TIG chuyên dụng sẽ đảm bảo mối hàn không bị rỗ khí, không bị nứt và chịu được áp suất cao, tránh rò rỉ và gây ra sự cố nghiêm trọng.

2. Nâng cao hiệu suất làm việc

Sử dụng máy hàn phù hợp giúp rút ngắn thời gian hàn, tăng năng suất và đáp ứng tiến độ công việc. Theo nghiên cứu, việc lựa chọn máy hàn đúng công suất và tính năng có thể tăng năng suất hàn lên 30-50% so với máy hàn thông thường.

3. Tiết kiệm chi phí

Lựa chọn máy hàn đúng công suất và tính năng sẽ tránh lãng phí điện năng, chi phí vật tư và bảo dưỡng thiết bị. Theo ước tính, sử dụng máy hàn phù hợp có thể tiết kiệm 10-20% chi phí vận hành và bảo trì so với máy hàn kém chất lượng.

Ví dụ: Sử dụng máy hàn Inverter tiết kiệm điện hơn 30% so với máy hàn biến áp truyền thống. Các loại vật tư như que hàn, khí bảo vệ cũng được sử dụng hiệu quả hơn.

4. Đảm bảo an toàn

Máy hàn chất lượng và phù hợp sẽ giảm thiểu rủi ro cháy nổ, giật điện và các mối nguy hiểm cho người sử dụng. Số liệu cho thấy, tai nạn lao động liên quan đến hàn chiếm khoảng 5-7%, phần lớn do thiết bị hàn không đảm bảo an toàn.

Ví dụ: Máy hàn có chức năng chống dính que, chống quá tải, ngắt điện tự động khi rò điện sẽ bảo vệ an toàn cho thợ hàn. Việc trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ như găng tay, mặt nạ, quần áo bảo hộ cũng rất quan trọng.

Lựa Chọn Máy Hàn Phù Hợp Theo Tiêu Chí Nào?

Để lựa chọn máy hàn phù hợp, bạn cần xét xét kỹ mục đích sử dụng, đặc điểm vật liệu hàn, nguồn điện, môi trường làm việc và khả năng chi trả.

1. Mục đích và phạm vi sử dụng máy hàn

Lựa chọn máy hàn phù hợp với mục đích và phạm vi sử dụng máy:

• Hàn gia dụng và sửa chữa nhỏ: Máy hàn mini, công suất nhỏ, dễ sử dụng và di chuyển. Ví dụ: máy hàn que Inverter GYS 160A (giá khoảng 2 triệu đồng).
• Ứng dụng trong sản xuất và tiểu thủ công nghiệp: Máy hàn công nghiệp, công suất trung bình, tính năng đa dạng. Ví dụ: máy hàn MIG Jasic MIG-250 (giá khoảng 15 triệu đồng).
• Hàn công nghiệp và xây dựng quy mô lớn: Máy hàn chuyên dụng, công suất lớn, chịu được khối lượng công việc cao. Ví dụ: máy hàn TIG OTC DTW-500P (giá khoảng 200 triệu đồng).

2. Loại vật liệu hàn

Mỗi loại kim loại có đặc tính riêng, yêu cầu máy hàn và vật liệu phụ trợ khác nhau. Do đó, không phải chiếc máy hàn nào cũng có thể hàn được tất các dòng kim loại.

Dưới đây là gợi ý lựa chọn máy hàn theo chất liệu:

Loại kim loại	Máy hàn thích hợp
Thép	Máy hàn MIG, hàn lõi thuốc, hàn que, hàn 1 chiều
Thép không gỉ	Máy hàn MIG, hàn lõi thuốc, hàn que, hàn 1 chiều
Nhôm và hợp kim magie	Máy hàn MIG, TIG xoay chiều
Gang	Máy hàn que
Titan	Máy hàn TIG một chiều
Đồng thau	Máy hàn MIG, hàn TIG một chiều

3. Độ dày vật liệu hàn

Cần tính toán cụ thể độ dày vật liệu dàn để lựa chọn dòng máy hàn tương thích. Dòng điện đầu ra của máy hàn cần đủ lớn để hàn được vật liệu cần hàn.

Nguyên tắc chung:

• Vật liệu mỏng: Yêu cầu dòng điện thấp, hồ quang nhỏ, ổn định. Thường sử dụng máy hàn TIG hoặc MIG với dòng điện thấp.
• Vật liệu dày: Cần dòng điện lớn, hồ quang mạnh để làm nóng chảy kim loại nhanh chóng. Thường sử dụng máy hàn MIG/MAG hoặc máy hàn que công suất lớn.

Công thức ước tính dòng hàn (áp dụng cho thép):

Dòng hàn (A) = Độ dày vật liệu (mm) / 0.025

Ví dụ: Với vật liệu dày 3mm, dòng hàn cần thiết là 3 / 0.025 = 120A.

Lưu ý: Đây chỉ là công thức ước tính, dòng hàn thực tế còn phụ thuộc vào loại vật liệu, loại que hàn, kỹ thuật hàn và các yếu tố khác.

Bảng tham khảo dòng hàn theo độ dày vật liệu (thép):

Độ dày vật liệu (mm)	Dòng hàn ước tính (A)	Loại máy hàn phù hợp
< 2	< 80	TIG, MIG (dòng điện thấp)
2 – 5	80 – 200	MIG, que
5 – 10	200 – 400	MIG, que công suất lớn
> 10	> 400	MIG công suất lớn

4. Nguồn điện sử dụng

Công suất của máy hàn cần phù hợp với nguồn điện cung cấp. Nếu công suất máy quá lớn so với nguồn điện, máy sẽ hoạt động không ổn định và có thể bị cháy.

Các loại nguồn điện thường gặp:

• Nguồn điện một pha (220V): Thường được sử dụng trong gia đình, xưởng nhỏ, các công trình xây dựng quy mô vừa và nhỏ.
• Nguồn điện ba pha (380V): Thường được sử dụng trong các nhà máy, xưởng sản xuất lớn, các công trình xây dựng quy mô lớn.

Các loại máy hàn và nguồn điện phù hợp:

• Máy hàn que: Có thể sử dụng được với cả nguồn điện một pha và ba pha. Tuy nhiên, với nguồn điện ba pha, máy sẽ hoạt động ổn định hơn và có công suất lớn hơn.
• Máy hàn MIG/MAG: Cũng có thể sử dụng được với cả nguồn điện một pha và ba pha. Tuy nhiên, để đạt hiệu suất cao, nên sử dụng với nguồn điện ba pha.
• Máy hàn TIG: Thường sử dụng với nguồn điện một pha hoặc ba pha, tùy thuộc vào công suất của máy.

5. Môi trường làm việc

Lựa chọn máy hàn dựa trên sự phù hợp với môi trường làm việc cụ thể, đáp ứng các yêu cầu về an toàn, độ bền và sự tiện lợi trong quá trình sử dụng, bảo dưỡng.

• Xem xét kỹ môi trường làm việc của bạn: trong nhà, ngoài trời, không gian hẹp, nhiều bụi bẩn, ẩm ướt… Môi trường khác nhau sẽ đòi hỏi loại máy hàn và tính năng khác nhau để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
• Với môi trường trong nhà, sạch sẽ, máy hàn điện tử inverter nhỏ gọn, dễ di chuyển là lựa chọn tốt.
• Đối với môi trường ngoài trời, nhiều bụi bẩn, máy hàn chuyên dụng có vỏ bọc kín, chống bụi và chống nước sẽ phù hợp hơn.
• Không gian hẹp cần máy hàn nhỏ gọn, dễ di chuyển và có dây hàn dài.

6. Ngân sách chi trả

Việc lựa chọn máy hàn thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó ngân sách là một yếu tố quan trọng. Gợi ý lựa chọn:

• Ngân sách hạn hẹp: Nên chọn máy hàn que hoặc máy hàn điện tử cơ bản.
• Ngân sách vừa phải: Nên chọn máy hàn MIG/MAG hoặc máy hàn đa năng.
• Ngân sách thoải mái: Nên chọn máy hàn TIG hoặc các dòng máy hàn cao cấp, nhiều tính năng.

Chọn Máy Hàn Cần Quan Tâm Đến Đặc Điểm Gì?

Những đặc điểm quan trọng của máy hàn mà bạn cần chú ý khi lựa chọn gồm có: Phương pháp hàn, chu kỳ tải, đường kính dây hàn, điện cực, công suất…

1. Phương pháp hàn

Việc lựa chọn máy hàn phụ thuộc rất lớn vào phương pháp hàn mà bạn muốn sử dụng. Mỗi phương pháp hàn có những ưu điểm, nhược điểm và yêu cầu khác nhau về máy móc, vật liệu tiêu hao.

Các phương pháp hàn phổ biến:

Phương pháp	Ưu điểm	Nhược điểm
Hàn que	Đơn giản, dễ sử dụng, chi phí thấp, phù hợp với nhiều loại vật liệu.	Mối hàn không đẹp bằng các phương pháp khác, hiệu suất thấp, dễ bị ảnh hưởng bởi gió.
Hàn MIG/MAG	Năng suất cao, mối hàn đẹp, dễ tự động hóa.	Chi phí đầu tư cao hơn hàn que, yêu cầu kỹ thuật cao hơn.
Hàn TIG	Mối hàn đẹp, chính xác, phù hợp với các vật liệu mỏng, kim loại màu.	Tốc độ hàn chậm, yêu cầu kỹ thuật cao.

Các phương pháp khác: Hàn plasma, hàn laser, hàn điện trở…

2. Chu kỳ tải

Chu kỳ tải (hiệu suất làm việc) của máy hàn là khoảng thời gian máy hàn có thể làm việc liên tục trong 10 phút mà không bị quá tải hay quá nhiệt. Ví dụ, một máy hàn có dòng hàn 200A với chu kỳ tải 60% có nghĩa là máy có thể hàn liên tục trong 6 phút và cần nghỉ 4 phút để tránh quá tải.

Việc lựa chọn đúng chu kỳ tải không chỉ giúp tăng năng suất lao động mà còn đảm bảo chất lượng mối hàn và kéo dài tuổi thọ của máy hàn. Nếu chọn chu kỳ tải quá thấp, máy sẽ phải nghỉ nhiều, làm giảm năng suất. Ngược lại, nếu chọn chu kỳ tải quá cao, máy dễ bị quá tải, quá nhiệt, ảnh hưởng đến chất lượng và tuổi thọ.

Tùy thuộc vào ngành công nghiệp và yêu cầu công việc, ta có thể lựa chọn chu kỳ tải phù hợp cho máy hàn như sau:

• Công nghiệp nhẹ: Yêu cầu hiệu suất khoảng 20% với dòng hàn 200A.
• Công nghiệp vừa: Yêu cầu hiệu suất 40-60% với dòng hàn 300A.
• Công nghiệp nặng: Yêu cầu hiệu suất 80-100% với dòng hàn trên 300A.

3. Đường kính dây hàn, điện cực

Đường kính dây hàn ảnh hưởng trực tiếp đến dòng hàn, độ sâu mối hàn và tốc độ hàn. Dây hàn có đường kính lớn hơn sẽ cho phép dòng hàn cao hơn, phù hợp với việc hàn vật liệu dày.

Còn điện cực quyết định loại vật liệu cần hàn, chất lượng mối hàn và các tính chất khác của mối hàn.

4. Công suất

Công suất cho biết khả năng cung cấp dòng điện của máy hàn. Dòng điện này tạo ra nhiệt lượng để làm nóng chảy kim loại và tạo thành mối hàn.

Công suất là một trong những yếu tố quyết định khả năng làm việc của máy hàn, ảnh hưởng trực tiếp đến độ dày vật liệu có thể hàn, tốc độ hàn và chất lượng mối hàn.

• Độ dày vật liệu: Để hàn được vật liệu dày hơn, máy hàn cần có công suất lớn hơn để cung cấp đủ nhiệt lượng làm nóng chảy kim loại.
• Tốc độ hàn: Máy hàn có công suất lớn cho phép hàn nhanh hơn, tăng năng suất làm việc.
• Chất lượng mối hàn: Công suất phù hợp giúp tạo ra mối hàn sâu, chắc chắn và đẹp mắt.

Ngoài 4 đặc điểm quan trọng trên, bạn cũng cần cân nhắc thêm kích thước, trọng lượng, các tính năng bổ sung… khi lựa chọn máy hàn.

Những Câu Hỏi Liên Quan Tới Máy Hàn

1. Phương pháp hàn nào tốt nhất hiện nay?

Không có phương pháp hàn nào là “tốt nhất” một cách tuyệt đối, vì sự lựa chọn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Loại vật liệu cần hàn: Thép, inox, nhôm,…
• Độ dày vật liệu: Mỏng hay dày.
• Yêu cầu về chất lượng mối hàn: Độ bền, tính thẩm mỹ.
• Ngân sách và kỹ năng của người thợ hàn.

Tuy nhiên, có thể nói hàn TIG (Tungsten Inert Gas) thường được đánh giá cao về chất lượng mối hàn, độ chính xác và khả năng hàn đa dạng vật liệu (thép, inox, nhôm…). Nó tạo ra mối hàn sạch, đẹp, không lẫn xỉ. Nhưng hàn TIG đòi hỏi kỹ năng cao và thiết bị phức tạp hơn, do đó chi phí cũng cao hơn.

Nếu cần hàn nhanh, năng suất cao và ít đòi hỏi kỹ năng, hàn MIG/MAG (Metal Inert Gas/Metal Active Gas) là lựa chọn tốt, đặc biệt cho thép.

Hàn que (MMA) đơn giản, phổ biến và chi phí thấp, phù hợp cho các công việc sửa chữa gia đình hoặc công trình không yêu cầu cao về thẩm mỹ.

Để so sánh lựa chọn các phương pháp hàn, xem thêm bài viết Top 5+ phương pháp hàn phổ biến & bảng so sánh.

2. Tại sao khi hàn xong kim loại bị cong vênh?

Hiện tượng cong vênh chi tiết sau khi hàn là do sự co ngót không đều của kim loại khi nguội. Nguyên nhân có thể do nhiệt lượng hàn quá lớn, tốc độ hàn nhanh, thiết kế mối ghép không hợp lý hoặc kỹ thuật hàn chưa đúng.

Để hạn chế tình trạng này, cần giảm dòng hàn, tăng tốc độ hàn, gia cố kẹp chặt chi tiết, dùng vật liệu đệm và có thể hâm nóng sơ bộ trước khi hàn.

3. Hàn ở vị trí nào dễ gây ra khuyết tật mối hàn nhất?

Hàn ở vị trí đỉnh nóc (overhead) là khó khăn và dễ gây ra các khuyết tật như chảy xệ, xỉ đọng, lỗ rỗ khí, do kim loại lỏng chảy ngược chiều với trọng lực. Khi hàn ở tư thế này đòi hỏi thợ hàn phải có tay nghề cao, điều chỉnh thông số hàn phù hợp và sử dụng que hàn chuyên dụng.

4. Làm thế nào để đảm bảo an toàn khi sử dụng máy hàn?

5 nguyên tắc an toàn khi sử dụng máy hàn gồm:

• Nắm vững và thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc về an toàn điện.
• Đảm bảo môi trường làm việc an toàn.
• Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ cá nhân.
• Thực hiện các biện pháp phòng ngừa cháy nổ.
• Vệ sinh cá nhân và không gian làm việc sau khi hàn.

5. Phương pháp nào để kiểm tra chất lượng mối hàn?

Có nhiều phương pháp kiểm tra chất lượng mối hàn, bao gồm mắt thường, chất thẩm thấu, từ tính…

• Kiểm tra bằng mắt thường (VT): quan sát hình dạng, kích thước mối hàn.
• Kiểm tra bằng chất thẩm thấu (PT): phát hiện các khuyết tật bề mặt như vết nứt, rỗ khí.
• Kiểm tra bằng từ tính (MT): phát hiện các khuyết tật gần bề mặt như vết nứt, tùng xỉ.
• Kiểm tra bằng siêu âm (UT): phát hiện các khuyết tật bên trong như lỗ khí, vết nứt, tùng xỉ.
• Kiểm tra bằng tia X-ray (RT): cho hình ảnh cắt lớp bên trong mối hàn.

Xem thêm về tiêu chuẩn mối hàn qua bài viết: https://vegatec.com.vn/tieu-chuan-moi-han-la-gi/

6. Nên mua máy hàn ở đâu uy tín, giá cả hợp lý?

Vegatec tự hào là một trong những đơn vị hàng đầu tại Việt Nam chuyên cung cấp các loại máy hàn công nghiệp chất lượng cao, đến từ các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới.

Vegatec cung cấp đầy đủ các loại máy hàn kim loại, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng như: CO2/MIG/MAG, TIG, hàn que… Sản phẩm của Vegatec đến từ các thương hiệu uy tín trên thế giới như Panasonic, Lincoln Electric, Jasic… đảm bảo chất lượng và độ bền cao.

Ưu điểm khi chọn Vegatec:

• Sản phẩm chính hãng: Đảm bảo chất lượng và được bảo hành theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất.
• Đa dạng mẫu mã: Khách hàng có nhiều lựa chọn phù hợp với nhu cầu và ngân sách.
• Giá cả cạnh tranh: Vegatec luôn cam kết mang đến cho khách hàng mức giá tốt nhất.
• Dịch vụ chuyên nghiệp: Đội ngũ nhân viên tư vấn nhiệt tình, hỗ trợ khách hàng lựa chọn sản phẩm phù hợp và cung cấp dịch vụ bảo hành, bảo trì nhanh chóng.

Liên hệ ngay với Vegatec để được tư vấn lựa chọn sản phẩm phù hợp!