Máy cắt CNC đang trở thành một công cụ gia công vô cùng quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp hiện đại. Với khả năng tạo ra các sản phẩm có hình dạng phức tạp một cách nhanh chóng và chính xác, máy cắt CNC đóng vai trò then chốt trong các quy trình sản xuất tiên tiến.
Tuy nhiên, để khai thác được hết tiềm năng của công nghệ này, người vận hành cần hiểu rõ các bước cơ bản trong vận hành máy cắt CNC. Từ việc lập trình thiết kế sản phẩm trên phần mềm, lựa chọn thông số gia công phù hợp, chuẩn bị và bảo dưỡng máy móc, đến quá trình giám sát và kiểm soát quá trình cắt – tất cả đều cần được thực hiện một cách thành thạo.
Chỉ khi nắm vững các kỹ năng này, người vận hành mới có thể tận dụng tối đa năng lực của máy cắt CNC, đáp ứng các yêu cầu sản xuất khắt khe trong môi trường công nghiệp hiện đại.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động máy cắt plasma CNC
1. Cấu tạo của máy cắt Plasma CNC
Máy cắt plasma CNC gồm 8 thành phần chính như:
- Khung bảo vệ của máy cắt CNC.
- Thiết bị điều khiển được kết nối với máy tính.
- Hệ thống điều khiển của máy cắt CNC.
- Bộ phận điều khiển chiều cao Plasma.
- Nguồn cắt Plasma.
- Mỏ cắt Plasma.
- Bộ chuyển động của trục X-Y ở máy CNC.
- Bàn máy cắt.
2. Nguyên lý hoạt động của máy cắt CNC
Khi có tín hiệu khởi động, nguồn cung cấp sẽ nhận được và kích hoạt điện áp đưa dòng khí đến đầu cắt. Luồng khí thông qua vòi phun (vòi phun được nối với cực dương) để thoát ra ngoài. Thời điểm này không có tia hồ quang và dòng điện chạy qua nguồn DC (điện áp hở mạch)
Khi dòng khí đã được ổn định, mạch nguồn hồ quang bắt đầu thực hiện công việc. Với mức điện áp khoảng 5000 – 10000 VAC, tia lửa được tạo ra giữa điện cực và vòi phun trong đầu cắt. Năng lượng từ tia lửa với tần số cao tạo ion hóa và làm cho tia lửa này có khả năng dẫn điện. Giữa điện cực và vòi phun, dòng điện hồ quang được hình thành
Khi vật liệu cần cắt phủ hết dòng hồ quang, dòng hồ quang mồi sẽ đánh vào vật liệu tạo đường dẫn đến điện cực dương. Dòng điện chảy qua vật liệu nhờ tín hiệu từ bộ nguồn. Nhờ năng lượng hồ quang được tạo ra từ dòng điện 1 chiều, dòng ion hóa được duy trì
Nhiệt độ cao của dòng plasma hồ quang sẽ làm nóng chảy kim loại, tấm phôi được đánh thủng và vật liệu nóng chảy bị thổi bay bởi dòng khí từ phía dưới đường cắt. Lúc này, đầu cắt di chuyển và quá trình cắt bắt đầu.
Nếu đầu cắt plasma gắn trên máy CNC, bộ điều khiển của máy cắt plasma CNC tạo ra tín hiệu cảm ứng cho biết dòng hồ quang plasma đã được hình thành.
Cách dùng máy cắt CNC đúng kỹ thuật
1. Thao tác trước vận hành
Trước khi vận hành phải kiếm tra mỏ cắt đã thẳng và vuông góc với bàn cắt chưa, kiểm tra bép cắt với các điện cực xem còn sử dụng tốt không để không xẩy ra các trường hợp đang cắt thì bép cắt gặp vấn đề và làm hỏng sản phẩm cắt. Điều quan trọng nữa sau khi đã kiểm tra chi tiết thì phải xem lại xem mỏ cắt đã được gắn chặt vào gá chưa, và kiểm tra lại tổng thể xem máy cắt plasma cnc có vấn đề gì không.
Sau đó, cần phải thiết lập đầy đủ và chính xác các thông số trước khi bắt đầu bấm nút vận hành. Các thông số cần được thiết lập như: vật liệu sử dụng cắt, chiều dày vật liệu cắt, bù trừ đường cắt, hình cắt … khi đã thiết lập đầy đủ thông số thì có thể bắt đầu cho máy cắt plasma cnc vận hành.
2. Trong khi máy cắt CNC vận hành
Trong quá trình vận hành máy cắt plasma cnc và máy cắt plasma cầm tay, nếu bạn thấy có tia lửa điện bắn ngược lên bề mặt của vật liệu cắt thì chứng tỏ là bạn đã cho đầu cắt di chuyển quá nhanh nên tia hồ quang điện chưa đâm xuyên qua các vật liệu cắt và bắn ngược trở lại.
Để khắc phục thì người vận hành cần phải giảm bớt tốc độ vận hành máy để hạn chế điều này. Về tốc độ cắt thì mỗi loại vật liệu và tùy thuộc vào độ dày cũng như độ phức tạp của đường cắt mà chúng ta cần điều chỉnh một tốc độ hợp lý để có những sản phẩm có đường cắt chính xác và đẹp nhất.
3. Các bước Cắt CNC Plasma đúng kỹ thuật
Bước 1: Lấy file cắt: Lấy một trong hai cách:
Lấy hình cắt cơ bản từ thư viện: Nhấn phím F1 → sử dụng →↑↓← để chọn kiểu cắt → nhấn F8 → Điều chỉnh kích thước khi cần → Nhấn F8.
Lấy hình ảnh đã cắt từ USB: nhấn F2 (file) → nhấn F2 (chọn nhanh) → sử dụng phím ↑↓ để chọn cắt.
→ Nhấn F8.
Bước 2: Điều chỉnh các thông số cắt:
Chọn tốc độ cắt: Nhấn X → Nhập tốc độ cắt (tra bảng) → Nhấn Enter.
Chỉnh giờ đục: Vặn núm chỉnh giờ (tra bảng).
Kiểm tra chiều cao đục: Xoay núm điều chỉnh chiều cao đục → Nhấn kiểm tra chiều cao của nút để kiểm tra thông số chiều cao giữa mỏ hàn và tấm tôn (tra bảng).
Bước 3: Căn chỉnh phôi và cắt
Căn chỉnh phôi: Chiếu tia laser vào mép dọc thứ nhất của tờ tôn → F8 → F3 → F2 → F1 → X
→ Chiếu tia laser vào mép dọc thứ hai của tấm bìa cứng → Nhấn Y → Enter → F8 (3 lần).
Đặt mỏ cắt trở lại vị trí gốc máy (như hình bên dưới). Sau đó nhấn Star.
-Tra bảng thông số cắt nguồn tương ứng
-Khi xoay hình hoặc cắt đối xứng phải chọn gốc máy: nhấn F3 → F1 → hiển thị các bảng từ F1 đến F5 như hình bên. Chọn vị trí bất kỳ, sau đó di chuyển mỏ cắt đến vị trí đó → Nhấn F8 (2 lần) → Sau đó nhấn máy cắt. Thông thường ta chọn F2.
Sự đối xứng có được thông qua hình cắt trên máy CNC:
- Nhấn F3 → Nhấn Y → F8 (2 lần) để lấy đối xứng qua trục Y
- Nhấn F3 → Nhấn X → F8 (2 lần) để lấy đối xứng qua trục X
Những lưu ý khi dùng máy cắt CNC
Để vận hành tốt máy cắt plasma CNC, cần lưu ý những vấn đề sau:
- Biết phần mềm hỗ trợ dùng cho máy cắt
- Thiết kế được sản phẩm cần cắt trên máy tính
- Lập trình CNC và xuất mã cho máy chạy (máy chỉ đọc mã lệnh như các tọa độ không gian)
- Hiểu được cách chọn tốc độ cắt, độ tiến dao, đường kính dao cho từng loại và cách cắt khác nhau, ví dụ bạn có thể cắt sâu hơn, cắt nhanh hơn, trục chính quay chậm hơn, nhanh hơn… sao cho tối ưu nhất.
- Đường ray trượt dẫn hướng phải thường xuyên làm sạch, tránh cho nước, bụi tiếp xúc để máy hoạt động bình thường.
- Cần bôi dầu mỡ, xịt bụi bẩn cho ray trượt, con trượt trước khi thực hiện vận hành.
- Điều chỉnh áp lực của khí nén đạt khoảng 5,5 Bar
- Lưu lượng khí để vận hành máy Plasma CNC là 400 lít/phút , đường ống tối thiểu 12mm. Đảm bảo được lưu lượng ta tăng tiết diện đường ống dẫn khí, giảm chiều dài dây khí.
- Khí nén trước khi đi vào máy qua hệ thống tách dầu, nước. Trong trường hợp đã có dầu, nước mà bép cắt bị bẩn và không đánh được lửa thì cần tháo bép cắt để vệ sinh sạch sẽ.
- Song song trục Y, cho chạy trục Y đến điểm đầu của máy. Khi máy chạm tới giới hạn của hành trình thì tắt nguồn, kéo trục X về điểm chốt để lấy song song. Bật nguồn lại và đẩy trục X lên, nếu chạm hành trình, ấn nút reset.
Địa chỉ bán máy cắt CNC tại HCM uy tín?
Vegatec là một công ty chuyên về công nghệ và thiết bị công nghiệp, tập trung vào lĩnh vực hàn và cắt kim loại. Công ty đã hoạt động trong ngành từ năm 2000, tích lũy được nhiều kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu trong lĩnh vực này.
Một số điểm nổi bật về Vegatec:
- Sản phẩm chất lượng cao: Vegatec cung cấp các sản phẩm được sản xuất theo dây chuyền công nghệ cao của Hypertherm, với quy trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt trước khi xuất bán ra thị trường.
- Công nghệ tiên tiến: Công ty sử dụng công nghệ sản xuất tiên tiến, mang lại nhiều ưu điểm vượt trội như đường cắt đẹp và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật cắt cao.
- Đa dạng sản phẩm: Vegatec cung cấp nhiều loại máy móc và thiết bị trong lĩnh vực hàn, cắt kim loại, bao gồm cả các sản phẩm nổi tiếng như máy cắt plasma tự động HPR130XD của Hypertherm USA.
- Dịch vụ chuyên nghiệp: Công ty có đội ngũ nhân viên sẵn sàng tư vấn để khách hàng chọn được những giải pháp tốt nhất, phù hợp cho công việc của mình.
- Hỗ trợ khách hàng: Vegatec cung cấp dịch vụ bảo hành theo chính sách của hãng và hỗ trợ khách hàng trong việc sử dụng, tháo lắp an toàn các thiết bị.
Với sự kết hợp giữa sản phẩm chất lượng cao, công nghệ tiên tiến và dịch vụ chuyên nghiệp, Vegatec đã xây dựng được uy tín trong ngành công nghiệp và được nhiều khách hàng tin tưởng.
Những câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Tốc độ cắt trung bình của máy cắt CNC Plasma là bao nhiêu?
Tốc độ cắt trung bình của máy cắt CNC Plasma dao động từ 500mm/phút đến 6000mm/phút, tùy thuộc vào độ dày và loại vật liệu. Ví dụ, với thép carbon dày 10mm, tốc độ cắt có thể đạt khoảng 1500mm/phút, trong khi với thép không gỉ cùng độ dày, tốc độ cắt có thể giảm xuống còn 1200mm/phút.
2. Độ chính xác cắt của máy CNC Plasma là bao nhiêu?
Độ chính xác cắt của máy CNC Plasma thường đạt từ ±0.1mm đến ±0.5mm. Các máy hiện đại có thể đạt độ chính xác cao hơn, lên đến ±0.05mm với các cấu hình đặc biệt. Độ chính xác này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chất lượng máy, kỹ năng vận hành và tình trạng vật liệu.
3. Làm thế nào để tối ưu hóa tuổi thọ của các bộ phận tiêu hao trên máy cắt CNC Plasma?
Để tối ưu hóa tuổi thọ của các bộ phận tiêu hao:
- Thực hiện bảo dưỡng định kỳ mỗi 100 giờ hoạt động
- Kiểm tra và thay thế điện cực, vòi phun khi có dấu hiệu mòn (thường sau 3-5 giờ cắt liên tục)
- Sử dụng khí nén sạch, không chứa dầu và nước
- Điều chỉnh áp suất khí và dòng điện phù hợp với từng loại vật liệu
- Tránh để đầu cắt tiếp xúc trực tiếp với vật liệu
Xem ngay bài viết: Lý do nên sử dụng phụ tùng tiêu hao chính hãng được chia sẻ trên website.
4. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng cắt của máy CNC Plasma?
Các yếu tố chính ảnh hưởng đến chất lượng cắt bao gồm:
- Công suất và chất lượng của nguồn plasma
- Tốc độ cắt và chiều cao đầu cắt
- Áp suất và lưu lượng khí
- Tình trạng của điện cực và vòi phun
- Độ phẳng và sạch sẽ của vật liệu cắt
- Độ chính xác của hệ thống điều khiển CNC
5. Có thể sử dụng máy cắt CNC Plasma để cắt các hình dạng phức tạp không?
Máy cắt CNC Plasma có khả năng cắt các hình dạng phức tạp với độ chính xác cao. Hệ thống điều khiển số cho phép thực hiện các đường cắt cong, góc nhọn và chi tiết nhỏ với bán kính cong tối thiểu khoảng 1.5mm. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tối ưu, cần có file thiết kế CAD chính xác và điều chỉnh thông số cắt phù hợp.
6. Làm thế nào để giảm thiểu biến dạng nhiệt khi cắt bằng máy CNC Plasma?
Để giảm thiểu biến dạng nhiệt:
- Sử dụng tốc độ cắt cao và công suất phù hợp
- Tối ưu hóa khoảng cách giữa các đường cắt
- Sử dụng hệ thống làm mát nước cho vật liệu
- Áp dụng kỹ thuật cắt không liên tục (pulsed cutting)
- Sử dụng các giá đỡ và kẹp chặt vật liệu phù hợp
- Thực hiện cắt theo trình tự hợp lý để phân bố nhiệt đồng đều
7. Làm thế nào để tối ưu hóa chi phí vận hành máy cắt CNC Plasma?
Để tối ưu hóa chi phí vận hành:
- Lập kế hoạch cắt hiệu quả để giảm thiểu phế liệu
- Sử dụng phần mềm nesting tự động để tối ưu bố trí chi tiết
- Bảo dưỡng định kỳ để giảm thời gian ngừng máy
- Đầu tư vào đào tạo nhân viên để nâng cao hiệu suất
- Sử dụng hệ thống thu hồi nhiệt để tiết kiệm năng lượng
- Tối ưu hóa thông số cắt để giảm tiêu hao điện cực và vòi phun
Đọc ngay bài viết: Cách chọn mua máy cắt plasma CNC chất lượng, giá tốt nhất được chia sẻ trên website.
8. Làm thế nào để xử lý khói và bụi kim loại khi sử dụng máy cắt CNC Plasma?
Để xử lý khói và bụi kim loại hiệu quả:
- Lắp đặt hệ thống hút khói công suất lớn (3000-5000 m³/h cho mỗi đầu cắt)
- Sử dụng bàn cắt dưới nước để giảm khói và bụi
- Lắp đặt màng lọc HEPA với hiệu suất lọc > 99.97% cho hạt 0.3μm
- Thực hiện bảo dưỡng và thay thế màng lọc định kỳ (thường sau 1000-1500 giờ hoạt động)
- Sử dụng hệ thống thu gom bụi tự động dưới bàn cắt
Vegatec vừa chia sẽ một số hướng dẫn cách dùng máy cắt CNC đúng kỹ thuật. Hy vọng với những thông tin vừa rồi sẽ hữu ích cho những ai đang có nhu cầu mua máy CNC và chưa biết cách vận hành. Các bạn cũng có thể đọc những bài viết liên quan khác của chúng tôi hoặc liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ… để biết thêm thông tin chi tiết về các sản phẩm máy cắt CNC.